W połowie XVIII wieku ożywiły się zainteresowania kulturą starożytnego Rzymu i Grecji. W 1748 roku odkopano ruiny Pompeji, wcześniej Herakulum. Wśród wyższych warstw społecznych podziw i zaciekawienie budzą prace naukowe na temat antyku, jego architektury i ornamentów. W odczuwaniu poczucia estetyki zaczęto szukać prostoty i naturalności ,której nie mogło zaoferować rokoko ze swoim rozedrganym i ruchliwym charakterem.  Tendencje te zaczęły oddziaływać na sztukę która sięgnęła po antyczne wzorce.  O ile dominująca cechą rokoko było asymetria i nagromadzenie ornamentyki roślinnej, tak  od lat 60 tych  XVIII wieku, cechą coraz częściej dominującą stała się regularność i symetria.
Meble pozbawione zostają swojej obfitej bujności kształtów. Nieregularne krawędzie i ruchliwe ozdoby ustępują miejsca formom spokojniejszym. Kontury stają się prostolinijne   w duchu neoklasycyzmu. Zmiana ta  otrzymała nazwę stylu Ludwika XVI .   

Najważniejszą cechą mebli tej epoki był tektoniczny sposób ich budowy , przestrzegający dokładnie pionowego podziału za pomocą podpór  i poziomego za pomocą profili. Ponownie kąty proste w sylwetce mebla odgrywają najważniejsze znaczenie. Stosowane podpory miały  przekroje okrągłe lub czworoboczne, zwężające się ku dołowi, a u góry zakończone były  elementem  podtrzymującym tzn.gzymsem,  kapitelem lub kostką. Nogi oraz narożne pilastry i obramienia są  kanelowane i żłobkowane, co podkreśla ich funkcję. Niekiedy stosowano podpory w kształcie kolumn z kapitelami. Zainteresowanie antykiem zaowocowało powrotem do architektonicznego  podziału mebla. Można teraz dokładnie wyodrębnić części mebla w układzie pionowym  i poziomym. W tym pierwszym wyodrębnić można podstawę , środkowy centralny korpus mebla oraz fryz górny. W układzie poziomym wyodrębnić  można szersze  pole środkowe oraz dwa węższe pola po bokach. Taki podział dotyczy mebli skrzyniowych. Wszystkie płaszczyzny zamknięte są teraz przez listwy pokryte   delikatną dekoracją  o motywie antycznym. Płaszczyzny płyt były albo gładkie albo pokryte intarsją we wzory geometryczne- rombowe i szachowe.
Spośród fornirów jakich używano najszlachetniejszym był mahoń. W bardziej bogatych komodach, kabinetach i kredensach weszła z powrotem w użycie markietera w szyldkrecie i miedzi na hebanowym tle.  Dekoracja zewnętrzna była często uzupełniania brązowymi oprawami wyprofilowanymi wg wzorów antycznych Używane motywy to festony kwiatów, gałązki wawrzynowe, wici akantu, kokardki , rozety. Niektóre meble damskie noszą dekoracje z barwnych płytek ceramicznych udających marmur.

Niskie szafy , bufety i komody miały podobny jednolity trójdzielny układ na planie prostokąta i podzieloną szufladami albo zakrytą drzwiczkami elewację frontową. Za drzwiczkami znajdowały się szuflady. Meble te często poszerzano poprzez dodanie bocznych zaokrąglanych skrzydeł, rozwiązanych jako otwarte lub zamykane drzwiczkami półki. Powstał tak typ komody etażerki albo komody serwantki.

Sekretery i kabinety wykazują budowę podobną do tego samego typu mebli z epoki renesansu. Pierwszy podobny typ tworzą dwie skrzynie ułożone jedna na drugiej, z których dolna ma dwoje drzwiczek zaś, górna odkładana płytę do pisania( sekretery)  lub dwoje drzwiczek ( kabinety). Kolekcji mebli skrzyniowych z tej epoki dopełniały nieduże wydłużone szafki z szufladami ( Szyfonierki) oraz szafy słupowe o dwunastu szufladach oraz  rozmaite przeszklone szafy biblioteczne, witrynowe itp.

Jednym z popularniejszych mebli były biurka, które najczęściej występowały w formie stołu z jedną lub kilkoma szufladami poniżej blatu. Czasami dodatkowo wyposażano  taki stół w nadbudówkę.  Nowym typem było biurko cylindryczne z zasuwana nakrywa w kształcie walcowatym.
W użytku pojawił się także duży jadalniany stół z rozsuwanym blatem, a także upowszechniły się różne odmiany stołów konsolowych. Zaopatrywano je w dodatkowe półki poniżej blatu. Ponadto istniała cała masa odmian różnych stolików do pracy, do czytania, do robótek ręcznych, do gier z płaska lub podnoszona płytą. Nogi zgodnie z zasadami epoki miały formę prostolinijną, smukłą zwężająca się ku dołowi .

Meble przeznaczone do siedzenia występowały w typach podobnych jak w epoce wcześniejszej. Fotele posiadają teraz oparcia prostokątne lub owalne. Nogi są proste i często żłobkowane ,a w miejscu połączenia nogi z ramą siedzeniową znajduje się człon pośredni w postaci kostki z ozdobna rozetą. Tylne nogi początkowo kształtowano jak przednie , jednak później pozostają gładko obrobione i odsunięte do tyłu.   Wśród  sof i kanap pojawił się nowy typ , kanapy trójdzielnej.
Oparcia krzeseł posiadają w okresie Ludwika XVI formy liry, medalionu oraz  monogramu Marii Antoniny.

Łoża występują w  różnych typach od otwartych z wezgłowiem i znajdującym się nad nim baldachimem do łóżek z trzema wysokimi ściankami pokrytymi ozdobnymi tkaninami. Niektóre modele posiadały tylko dwa słupki w narożnikach.

W roku 1770  angielski artysta meblowy Robert Adam opublikował materiały zebrane ze swojej pracy archeologicznej z pałacu cesarza Dioklecjana w Spicie. Równocześnie wydawał w  druku  własne projekty mebli , które po części wytwarzane  były przez jego własne  warsztaty. To zainicjowało kierunek zmian jakim podążyło angielskie meblarstwo po dominacji Chippendale’a . Nowe wzornictwo odznaczało się oszczędnym profilowaniem, smukłymi zwężającymi się ku dołowi czterokątnymi nogami oraz jasną tektoniczna budową. Dekoracja posługiwała się techniką snycerską ,intarsją oraz  malarstwem.  Spośród ornamentów popularnymi tematami są girlandy, rozety ,okrągłe i owalne medaliony , wieńce ,wici roślinne, liście palmy, wazy, wstęgi , kokardy itp.

Innym twórcą  meblowym  z tego okresu jaki wywarli wpływ na meblarstwo końca XVIII wieku był Happlewhite. Jego   produkty oraz publikacje zawierały  wzory których cecha charakterystyczną była użyteczność i skromna dekoracja wykonywana intarsją lub technikami malarskimi.
Meble Hepplewhita dzięki oszczędnemu używaniu form wygiętych,  maja charakter nieco lżejszy od pozostałych. W oparciach krzeseł umieszczano  motywy owalne, tarczowe, sercowate.   

Materiałem jaki powszechnie używano do produkcji mebli był mahoń. Powierzchnia drewna nie była malowana kryjącymi kolorami jak we Francji,  lecz pozostawiana w naturalnym kolorze.  Rysunek uwarstwienia drewna wykorzystuje się jako motyw dekoracyjny. Bardzo chętnie stosowano dekorację kratową w oszklonych częściach szaf.

Pod koniec XVIII wieku uznanie zyskały  meble i wzory jakie wyszły spod ręki Sheratona. Jego meble odznaczały się prostolijnymi formami bez jakichkolwiek łuków i krzywizn. Gładki mahoń ozdabiano skromnymi wkładkami z jaśniejszych listew. Meble przeznaczone do siedzenia posiadały prostokątną formę z poziomymi szczeblami w oparciu z prostymi toczonymi nogami. Dzięki uznaniu jakie zdobyły wzory tego artysty  w oczach historyków sztuki , często okres odpowiadający panowaniu Ludwika XVI we Francji nazywany jest w Anglii stylem Sheratona.